کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها

شاعر : محمدمهدی خان‌محمدی     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن     قالب شعر : قصیده    

دمـیـد گـرد و غـبـار سـپـاهـیان سحـر            گرفت قـلـعـۀ شـب را طـلـیـعـۀ لشکر

در ازدحـام فـلک، برقِ فجـر پـیدا شد            رها شدند از آن تـیـرگی هـزار اخـتـر


سپیده سر زد و با دست مهربانی خویش            کشید پرده‌ای از نور روی قرص قمر

به دوش کـوه بر آمـد مـلـیـکۀ مـشـرق            طلوع کرد و جهان را گرفت سرتاسر

به شکر فتح خودش بر سر زمین پاشید            بـدون هـیچ دریـغـی هـزار سـکّـۀ زر

چه خلقتی‌ست؟ شگفتا! چه آیه‌ای؟ عظمی!            به فـتح صبح قـسم خـورده خالق اکبر

قسم به صبح که خورشید شام، زینب بود            بـزرگـوار، شکـوه‌آفـرین، بـلـند نـظـر

به هوش باش که برخاست محکمات علی            بلـند شد که قـیـامـش به پا کـند محـشر

بلند شد، سخـنـش را نشـاند بر کـرسی            نـیاز نیست که باشد خـطیب بر مـنـبر

بلـند شد، هـمه بت‌ها به لـرزه افـتادنـد            مگر که رفت علی روی دوش پیغمبر؟

کـلام موجـز او واژه واژه پُـر اعجـاز            به گـوش می‌رسـد آیـات سـورۀ کـوثر

شـبـیه بود به تـسـبـیح، رشـتۀ سخـنش            به جای لفظ به هم وصل کرده دُرّ و گهر

مگر که روح الامین سورۀ قیامت خواند            که کاخ ظلم شد از این کلام زیر و زبر

خـطاب کـرد: اَنا بِنـتُ قـامِـعِ الـکَـفَـرة            وَرِثتُ حُجبَ الکوثَر وَ مَنطِـقَ الحـیدر

منم همان که جگـرگوشۀ نـبی خداست            تویی نـوادۀ آن زن که می‌درید جـگـر

رسـیده کار به جـایی که هـم‌کلام تـوأم            منی که هم‌سخنم نیست از مَـلَک کمتر

کنیزهای تو در کاخ‌ها نشسته به تخت            عـزیزهای پیـمـبر اسـیـر کـوه و کـمر

اسیر در غـل و زنجـیر کودکان یتـیم؟            ندای روح الامین می‌رسد: فَـلا تَقهـر!

به پـای خـطـبـۀ غـرّاءِ ذوالـفـقـاری او            سـپاه شب‌زده انـداخت بـی‌اراده سـپـر

هنوز می‌رسد از شام، برق خورشیدش            اگر مسافـر صبـحی، بـبـند بـار سفـر!

مرکّب و قلم و کاغذ و مضامین، سرخ            رسانده نامۀ خـون را کـبوتری بی‌سر

من الغریب می‌آید، نمانده وقت خضاب            حـبیب‌های حـرم را خـبر کـنـید، خبر!

مدافـعـان حـرم بـوده‌ایـم نـسل به نـسل            رسیده قـبضۀ شمـشیر از پدر به پـسر

اگر چه سر بدهد، قصّه‌اش به سر نرسد            که شیعه حُبّ عـلی را گرفته از مـادر

چه می‌شود که علی جان! به ما سری بزنی            شهـیـد چـشـم تـو بـاشـیـم لحـظـۀ آخـر

حکایت من و عشق تو همچنان باقی‌ست            اگر چه بـاز به پـایـان رسید این دفتـر

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها

شاعر : محمدجواد غفورزاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

چون او کسی به راه وفـا یاوری نکرد            خون جگـر نخـورد و پـیام‌آوری نکرد

زینب، که مثل او کـسی از داغ دیـدگان            با اشک چشم خویش، گهرپروری نکرد


بعـد از وداع روز دهـم، بـا سـتـارگـان            کـوتاهی از وظـیـفۀ هـم‌سنگـری نکرد

در حـقِّ غـنچـه‌های دل افـسـردۀ یـتـیـم            چون او، کسی مراقبت و مادری نکرد

بـعـد از امــام آیـنـه‌هـا، بـا کـلام نـــور            هیچ آفـتاب، این همه روشنگری نکرد

هـمراه کـاروان اسـیران، خـدای صبـر            کاری به جز رسالت و پیغمبری نکرد

جز او، که بود شاهد محمل‌نشین، کسی            دیـدار، تـازه، با گـل خاکـسـتری نکرد

در سایه‌بان محمل غم، با هلال خویش            جز صحبت از شکوه و بلند اختری نکرد

ویـرانه بود و دربه‌دری، باز لحـظه‌ای            غـفـلت ز حـال لالـۀ نـیـلـوفـری نکـرد

یادش، هماره مظهر عزّت‌مداری است            نامش، هـمیشه بر لب ایّام جاری است

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها

شاعر : مهدیه اکبری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

چه رنـج‌ها که به پیـشـانی تو دیده نشد            که غـم برای کسی جز تو آفـریده نشد

چه بغض‌ها که گلوی تو را فشرد ولی            صدای شکوۀ تو لحظـه‌ای شـنـیده نشد


دلـی نـبـود کـه هـم‌رزم تـیـغ‌هـا نـشـود            گلی نمانـد که با دست زخـم چـیده نشد

به استواری لحـن تو در حـماسه قـسم!            به قامتت که دمی زیر غـم خمیده نشد

قسم به صبر! به داغی که تازه است هنوز            دلی صبـورتـر از زینب آفـریـده نـشـد

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

چه بغض‌ها که گلوی تو را فشرد ولی            صدای گریۀ تو لحـظـه‌ای شـنـیده نشد

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل قالب شعر : مثنوی

تـو ای پـایـنـده پـیـغـام آور خـون            که بعـثت یـافـتی از سنگـر خون

کـتـاب سـیـنـه‌ات سـرمایه عـشـق            به هـر آهـت هـزاران آیه عـشـق


نـبــوّت را چــراغ مـکـتـبـی تــو            حسـیـنی یا حـسـن، نه زیـنـبی تو

کــلام عـشـق را حُـسـن خـتـامـی            وفـا را هـم پـیـامـبـر هـم امـامـی

قـیـامـت کـرده‌ای در اسـتـقـامـت            پـنـاه آورده بـر صـبـرت امـامـت

چو در دامـان مـقـتــل پـا نـهـادی            امــام صـابــران را صـبــر دادی

اگر گـاهـی به ره وامـانـده بودی            وگر یک لحظه از پا مانده بودی

شرف، مردی، شهامت، کُشته می‌شد            امـامت نه، امامـت کـشـته می‌شد

ألا انــوارِ تـوحــیــد از چـراغـت            به دل یک روزه هفتاد و دو داغت

گریبان چاک، شادی از غم توست            زمـان آئـیـنـه دار مــاتـم تــوسـت

به جز تو ای زجام گریه سرمست            که قـربـانی گـرفـته بر سرِ دست

تو در دریای خون خورشید جُستی            تو گـل را با گـلاب اشک شُستی

سرشکت پاکـبـازی را وضـو داد            خـدا دانـد که خــون را آبـرو داد

صلاة اللـیل را بـنـشـسته خواندی            خدا را از درون خسته خـوانـدی

حسین آن کز قـیـامش شد قـیامت            به پیـش تـیـر دشـمن بست قـامت

چـو شد آمـاده بـهـر جـان فـشانی            تو را فـرمـود ای زهـرای ثـانـی

که ای از خود تهی از عشق سرشار            مرا هـم در نـمـاز شـب به یاد آر

تو خـون باغ هـفـتـاد و دو داغـی            تو شـبـهـای اسـارت را چـراغـی

تـو پــیـغــام آور خــون خــدائــی            تو فـریـاد خـمـوشـان را صـدایی

تو در بـنـد اسـارت شرزه شیری            که گـفـته تو اسـیـری؟ تو امـیری

امـیـر شـهـر کـوفـه شـد اسـیـرت            زبون و کوچک و خوار و حقیرت

تو شهـر کوفه را تسـخـیر کردی            تـو شـاه شـام را تـحـقـیـر کـردی

تو پـیـمان بـسـته بـودی با بـرادر            کـه هـمـگـامـی کـنی تا گـام آخـر

به اشک چشم گـریـان تو سوگـند            به سـوز آه ســوزان تـو سـوگـنـد

به سقّایی که آبش دادی از اشـک            به آن چشم و به آن دست وبه آن مشک

بـه سـرهـای جـدا در مـقـدم یــار            به پـاهـای پـر از گـلـبـوسـه خـار

به مـاهـی که فـراز نی عیان بود            به خورشیدی که دورت سایه بان بود

به قرآنی که از تو جان و دل برد            به لبهایی که چوب خیزران خورد

سرشـکی تا که زنگ دل بـشوئیم            زبـانـی غـیـر یـا زینب نـگـوئـیـم

مرا بهـتـر ز دنـیا و ز عـقـبـاست            که در محشر بگویی میثم از ماست

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها (زبانحال)

شاعر : غلامحسین تمدن نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

من زیـنـبـم که رنـج فـراوان کـشـیده‌ام            بـس رنـج ها ز دشمـن قـرآن کـشـیده‌ام

من زینـبم که قامت همچـون کـمان من            باشد نشان، ز بس غم هجران کشیده‌ام


من زینـبـم که از سـتـم خـصم بـد مَنِش            جور خـزان به فـصل بهـاران کشیده‌ام

من زیـنـبم که یکّـه و تـنهـا به قـتـلـگاه            بر سیـنـه، جـسم شـاه شهـیدان کشیده‌ام

من زینـبم که از وطـن خود به کـربـلا            رنـج سـفـر به شهـر و بیـابـان کشیده‌ام

من زینبم که خصم جفا پیشه رابه دهر            با تـاج و تخـت، جـانب نیـران کشیده‌ام

من زینبم که بهر حـفاظت، ز دین حق            ظلـم و جـفـا ز دشمن یـزدان کـشـیده‌ام

من زینبم که بهر یتـیـمـان خـون جگـر            هر لحـظه آه، از دل سوزان کـشـیـده‌ام

من زیـنـبـم که کـنج خـرابـه، رقـیّـه را            مانـند گُـل به سیـنـه و دامـان کـشـیده‌ام

مـن زیـنــبـم کـه کـاخ یــزیـد پـلـیـد را            با خطبه‌های خویش به ویران کشیده‌ام

مـن زیـنـبـم که بـر سـر نعـش بـرادرم            جانـسوز نالـه از دل و از جان کشیده‌ام

من زینبم که در صف گرمای رستخیز            حاجت روای «فائق» هجران کشیده‌ام

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید؛ زیرا در احتجاج امام سجاد با ابن زیاد که آن ملعون میخواست شهادت سیدالشهدا را به اسم خداوند و روزگار تمام کند امام زین العابدین پاسخ دادند شما او را کشتید نه ... ضمن اینکه مصرع دوم بیت اول نیز دارای سکت در وزن شعر بود

من زیـنـبـم که رنـج فـراوان کـشـیده‌ام            بسـیار سـتم ز گـردشِ دوران کـشیده‌ام

من زینـبـم که از سـتـم چـرخ بـد مَنِش            جور خـزان به فـصل بهـاران کشیده‌ام

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها (زبانحال)

شاعر : حسن فولادی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل قالب شعر : غزل

مـنـم زینب که بـر جـان آذرم ریخت            فـلک اسـپـند غـم بر مجـمـرم ریخت

نـهـال بـاغ تــوحــیــدم کـه ایـن سـان            خزان جور و کین، برگ و برم ریخت


من آن طفلم که خوناب از دو چشمش            ز داغ مـرگ زهــرا مـادرم ریـخـت

سـپـس در کـوفه در مـحـراب مسجـد            فـلک گَـردِ یـتـیـمـی بـر سـرم ریخت

به یـثـرب مجـتـبی مـسـمـوم کـین شد            به جان در آن مصیبت اخگرم ریخت

مــنـم طــاووس زرّیـن بـال یــثــرب            که در کـرب وبـلا بال و پَـرم ریخت

بـه خـاک تـیـره هـفـتـاد و دو پـیـکـر            ز کـین، یاران از گـل بهـتـرم ریخت

ز جــور حــرمــلـه در پــیـچ و تـابـم            که تیرش، خون حلق اصغرم ریخت

تــنـم مــانــنـد نـی شـد زرد و لاغــر            شـرار طعـنه بس بر پـیکـرم ریخـت

مــنــم پـــروانــه شـــمــع شـــهــادت            که بر فـرق عـدو خـاکـسـترم ریخـت

بـه «فـولادی» عـنـایت کـرد زیـنـب            به ساغـر آب حـوض کـوثـرم ریخت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت‌های معتبر حذف شد؛ موضوع سنگ جشن و شادی خندیدن و ... در شام بود نه در کوفه و براساس کتب معتبر تاریخی همچون: الفتوح ج ۵ ص ۱۲۱؛ أمالی مفید ج ۳۸ ص ۳۶۷؛ اللهوف ص ۱۳۰؛ مناقب آل ابیطالب ج ۴ ص ۱۱۶؛ مَقْتَل خوارزمی ج ۲ ص ۴۶؛ مُثیرُالأحْزان ص ۲۰۹؛ جلاءالعیون ص ۵۹۳؛ بحارالأنوار ج۴۵ صص ۱۰۹و ۱۶۴؛ منتهی‌الآمال ص ۴۸۵؛ قمقام ص ۵۱۶؛ نفس‌المهموم ص ۳۵۳؛ مقتل امام حسین ص ۲۲۳؛ مقتل مقرّم ص ۲۹۹؛ مقتل جامع ج ۲ ص ۴۳  و.... در شهر کوفه مردم پشیمان شده و گریه زاری می‌کردند، جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین‌جا کلیک کنید. ضمنا در شهر شام هم جشن و \ایکوبی بوده است نه سنگ افشانی و ...

کـمـانـی شـد قـــدم در کـوفــه و شـام            به سر بس سنگ از بام و درم ریخت

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها در کوفه

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

زلف عفاف، رشتۀ دامان زینب است            آیـات صبـر، پـایۀ ایـمـان زینب است

ایـثـار و پـاکـدامـنی و عـزم و اقـتدار            این چار، درسِ طفلِ دبستان زینب است


حـبـل المتـیـنِ قـافـله‌سـالار عـاشـقـان            تا روز حشر، موی پریشان زینب است

گـل زخـم‌های پیکـر صد پـارۀ حسین            آیـات بـی‌شـمـارۀ قـرآن زیـنـب اسـت

سرهای نوک نیـزه همه دسته‌های گل            تن‌های پاره پاره، گلستان زینب است

آن نیزه‌ای که خصم به قلب حسین زد            زخمش هنوز بر دل سوزان زینب است

بـا یـاد صبح یازدهـم، صبح بی‌حسین            هر روز صبح، شام غریبان زینب است

وقتی که گفت بـا سپه کوفـه “اُسکُتوا            دیـدنـد کـائنات بـه فرمان زینب است

وقـتی رقـیـه را بـه ره شـام مـی‌زدنـد            دیدم حسین، دست به دامان زینب است

یاللعجـب مگـر که قـیـامت بـه پا شده            بر نیـزه آفـتـاب درخـشان زینب است

روز جـزا بـهانـۀ شیـعـه بـرای عـفـو            خون حسین و دیدۀ گریان زینب است

هر کس که پا نهد به عزا خانۀ حسین            بر او کرم کنید که مهمان زینب است

تـا آفـتـاب بـذل کـنـد نـور خـویـش را            میثم هـمیشه بـنـدۀ احـسان زینب است

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : قصیده

کیست بعد از فاطمه بانوی والا، زینب است            آنکه ما را جمع کرده دور مولا زینب است

کیست آنکه ارث از مادر بزرگش بُرده است            آنکه او را چون خدیجه خواند طاها، زینب است


احترامش بر همه واجب به دستور خداست            کیست بانوی دو عالم بین زنها زینب است

در رسالت از همه پیغمبران پیروز تر            می‌توان گفتا رسول آل زهرا زینب است

زینتِ دوش نـبـی بـاشد حـسین فـاطمه            زینتِ نام علی، محبوبِ بابا زینب است

از جلال فـاطمه چـیزی ندارد کم یقـین            بـی گـمـان آئـیـنـۀ ٱم أبـیهـا زینب است

چون حسن یکتاست در حزن و بکاء و حلم و صبر            با حسینش در مسیر عشق، همتا زینب است

کربلا از منظرِ دین، قلب تاریخ است و بس            ایستاده آنکه در دینش سراپا زینب است

کوهِ صبرش گر بخوانم باز نامی نارساست            حضرت ٱم المصائب، کنز الأسما زینب است

داستان راستان نیـنـوایش خـواندنی‌ست            راست قامت تر ز هر بانوی عظما زینب است

بُرده حتی حضرت ارباب بر سـقّا پـناه            آنکه داده آبرو حتی به سقّا زینب است

داغ هفتاد و دو تن دیدن ولی شاکر شدن!            آنکه کرده قتلگه را چون مصلّا زینب است

این کرامت چیست، او بارِ امامت میکشد!            کیست آنکه مانده تا محشر معمّا زینب است

تازیانه خوردن و دم بر نیاوردن ز چیست؟            آخرِ ایمان و مردی در دو دنیا زینب است

روی نیزه در برِ هجـده سرِ از تن جدا            آنکه میخواند بلا را جمله زیبا زینب است

میکند کاخ ستم را زیر و رو با خطبه‌اش            آنکه سازد خصم را رسوای رسوا زینب است

چون به کوفه صوت حیدر شد بلند از حنجرش            حاضران گفتند این مولاست، اما زینب است

از حـرم تا قـتـلگه، تا کوفه، تا شام بلا            آنکه هستِ خویش را دیده به یغما زینب است

العجب یارب از این صبر و بصیرت، این وفا            استقامت میوۀ شیرینِ هر یا زینب است

میشود قامت کمان، اما نیـفـتد پرچـمش            رهبرِ مردان، علمدار سَبایا زینب است

راستی مردانِ مرد اهل حـریم زیـنـبـند            کشتگان وصل را مسئولِ امضا زینب است

هر پرستوی مهاجر را که دیدی سینه سرخ            در حقیقت کشتۀ فرزند زهرا زینب است

دشمنانش خواستند از غِیظ تخریبش کنند            باز آنکه ماند در تاریخ بر جا زینب است

اینهمه دارد مقـام و اینهـمه دارد شرف            باز هم عبد سراپا در مصلا زینب است

جلوۀ یا نور و یا قدّوس میدانید کیست؟            در دل محرابِ خود نورِ مُجلّا زینب است

آخرین سوغات او از کربلا یک پیرهن            کشتۀ یک کهنه پیراهن به معنا زینب است

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : موسی علیمرادی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

کهکـشان گردی ز راه زینب است            نـور خـورشید از نگاه زینب است

هر کسی که شد حـسیـنی در جهان            ســیـنـه‌اش آرام گــاه زیـنـب اسـت


گـریه و سیـنـه زدن در روضـه‌هـا            هـدیـه‌ای از پـیـشـگـاه زینـب است

سر پـنـاه عـالـمی کـرب و بـلاست            کـربـلا خـود در پـنـاه زیـنب است

جـنّـت از لـبـخــنــد او آمــد پــدیــد            آتـــش دوزخ ز آه زیــنــب اســـت

غـــم غـروب طـاقـت او را نــدیــد            هر چـهـل مـنـزل پگاه زینب است

دست او بستند و دستش بسته نیست            این اسـارت رزمـگـاه زیـنب است

یک رقـیـه یک سکـینه یک ربـاب            ایـن تــمـامـی سـپــاه زیـنـب اسـت

گـرچه از پـهـلـو دمـیـده روی نـی            شب نـگـهـبان باز مـاه زینب است

انـقــلاب مـعــجــرش بـیــداد کــرد            چــادر پـــاره گــواه زیـنـب اســت

سـایـه‌اش را هـم نـدیـده هـیـچ کس            حـجـب عـفـت در پـناه زینب است

گرچه شد ویـران نشین چندی ولی            عـرش اعـظم جـایگـاه زینب است

مـجـلـس شـام و شراب و خـیزران            تـشت زریـن قـتـلـگـاه زینب اسـت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل ایراد محتوایی و عدم رعایت شأن حضرت زینب سلام الله علیها حذف شد

مـو سـپـیـدی‌اش مـیـان شـهـر شـام            شـاهــد روز ســیــاه زیـنـب اسـت

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : امیر عظیمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

هر‌کس که دل ازخویشتن کنده‌است‌ اینجا            در دام دلــدار ازل بـنـد اسـت ایـنـجا

از جان‌نـثاری‌های مجـنون دور لیلی            پیـداست نرخ عاشـقی چند است اینجا


قـد زلیـخـا خـم شده از هجـر یـوسف            اما هـمین قـد؛ کـوه الـونـد است اینجا

زینب حسین است و حسینش نیز زینب            عاشق به معشوقش همانند است اینجا

دیبای زهـرا دوخـتـه صبـر و حماسه            بر قـامت زیـنب بـرازنـده است اینجا

اُم‌المصائب مادری کرده است غم را            جام بـلا شیـرین‌تر از قـند است اینجا

هر روضۀ جانسوز او درس است، آری            غمنامه‌اش،غمنامه نه؛ پند است اینجا

او در اسارت با کلام افـشاگری کرد            آزاد‌زاده است او، نه در بند است اینجا

پای اسیری‌اش خدا بگریست، هر چند            روی لـبـان حـرمـله خـنده است اینجا

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در کوفه

شاعر : حامد آقایی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

خورشید و کهکشان شده حیران معجرت            ای نـور محـض یاور تو هست داورت

وقتی که مو به مو به علی مو نمی زنی            باید شویم لشگـری از جَـون و قـنـبرت


هر وقـت پای درس عـلی ما رسیـده ایم            انگـار می رسـد دل مـا تا به محـضرت

اعـجـاز خـطـبهٔ تـو چـو آغـاز می شـود            حس می کند عدو به رگش برقِ خنجرت

تا حال کس ندیـده تو را قـد خـمـیده، آه            تا حـال کـس نـدیـده تو را بـی بـرادرت

حال غـم تو را فـقـط حـس کرده فاطمه            میزد چو دست و پا جگرت در برابرت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر حذف شد زیرا همانطور که در کتب منتهی الآمال ص ۴۸۳؛ اربعین الحسینیه ص ۲۳۳؛ تحریف شناسی عاشورا و تاریخ امام حسین ص ۲۱۱؛  مقتل جامع ج۱ ص ۱۴۱، پژوهشی نو در بازشناسی مقتل سیدالشهدا ص ۳۰۴ و دیگر کتب معتبر آمده است سر به چوبۀ محمل زدن و مغایرت با روایت های معتبر است ؛ این قصه اوّلین بار در کتاب نورالعین منسوب به اسفراینی جعل شده است جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

«روزی که شد به نیزه سر آن بزرگوار»            خون‌ گریه کرد محمل از آن ضربه سرت

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : سیده تکتم حسینی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

صبرت از پای درآورده شکـیـبایی را            ای که سوزانده غمت لالۀ صحرایی را

دل به دریا بزند هر که دلش بی‌تاب است            تو به صحرا زده‌ای آن دل دریایی را


داغت آنقدر زیاد است که غم کرده علَم            در دل سـوخـته‌ات خـیـمـۀ تـنهـایی را

دیـده‌ای آنچه تمـاشا نـشود با هر چشم            و کسی جز تو ندید آن همه زیبایی را

دم به دم خطبۀ غرّای تو تیغ علوی‌ست            بر سر انداخـتـه‌ای چـادر زهـرایی را

قلم از لحن تو سرمشق متانت برداشت            از تو آموخت سخن، شیوۀ شیوایی را

آه ای سنگ صبـور دل بی‌تـاب رباب            بــاز آرام بـخــوان نـغــمـۀ لالایـی را

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : مجید تال نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

با دست بسته است ولی دست بسته نیست           زینب سرش شکسته ولی سرشکسته نیست

هـرچند سربه زیر... ولی سرفـراز بود           زینب قیام کرده چون از پا نشسته نیست


زینب اسیـر نیست دو عـالم اسیر اوست           او را اسیـر قافله خواندن خجـسته نیست

رنج سفر، خطر، غـم بازار، چشم شوم           داغ سه ساله دیـده ولی باز خـسته نیست

حتی اگر به صورت او سنگ می‌خورد           هیهات بند معجرش از هم گسسته نیست

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : جواد محمد زمانی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

سبز است باغ نافـله از باغـبانی‌ات            گل کرد عطر عاطفه با مهربانی‌ات

در سایه سار هـمـدلی‌ات بود آفـتاب            روشن شد آب و آینه با همزبانی‌ات


ای انـتـشار صبح از آفـاق جـان تو            ای چشمه سار نـور، دلِ آسمانی‌ات

هر گل به باغ، دفتر تقریر فقه توست            هر بـلبـلی مفـسّر نهـج المـعـانی‌ات

حتی در آن نماز شبی‌که نشسته بود            پـیـدا نـشـد تـشهـدی از نـاتـوانی‌ات

ای آنکه صبح کوفه ز رزم تو شام شد            ای افـتخـار، آینۀ خـطبه خـوانی‌ات

آیا شـکـست خـطـبۀ پـولادی تـو را            بر نیـزه آیـه‌های گـلِ نـاگهـانی‌ات؟

از بس ز کـودکی غـم و داغ دیده‌ای            چـشم کـسی نـدیـد گـل شادمـانی‌ات

از آن سری که در طبق آمد شبی بگو            لبـریـز بوسه بـاد لب خـیـزرانی‌ات

ای زن! به عصر بردگی ما نهیب زن            با شور عـزّت و شـرف آرمـانی‌ات

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید؛ عباراتی همچون عبارت آواره خواندن حضرت زینب در شأن اهل بیت نیست!!

از بس به خار زار غم آواره بوده‌ای            چـشم کـسی نـدیـد گـل شادمـانی‌ات

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : سما روشنائی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

آسمان بی‌شک پُر از تکبیرة‌الاحرام اوست           غـم همیشه تـشنۀ دریـای نا آرام اوست

اوج تـفـسـیـر تـمـام آیـه‌هـای عــاشـقـی           در میان خطبه‌های کربلا تا شام اوست


مثل نام مـرتضی بعد از پـیـمبر دیـده‌ام           هرکجا نام حسین آمد، پس از آن نام اوست

چشم‌هایش هیچ چیزی غیر زیبایی ندید           ما رأیت... اولین و آخرین پیغام اوست

شیعه بی‌تردید بی‌زینب به پایان می‌رسید           در دل ایمانی اگر داریم از اسلام اوست

از نجف تا کربلا موکب به موکب می‌روم           هر کجا پا می‌گذارم سفرۀ اکرام اوست

کـربـلا پـایـان پرچـم داری زینب نبـود           تازه‌ این آغاز خـتم سورۀ انـعـام اوست

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : بشری صاحبی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن قالب شعر : غزل

ببین در مشرق نیزه طلوع مه جبین‌ها را           و بشنو نغـمۀ قرآن مقـطوع الوتین‌ها را

ببار ای آسمان كه دختران آفتاب از حجب           به روی چهره می‌گیرند ابر آستین‌ها را


نمیخواهد بتابد بر زمین خورشید از آن هنگام           كه دیدی بر تن صحرا، تنِ تنهاترین‌ها را

دل سنگ كنار جاده از غم آب شد تا خواست           ببوسد زخم‌های پای آن محمل نشین‌ها را

اگرچه داغ تلخی دیده‌ای اما به لب داری           همان شیرینی شكراً لرب العالـمین‌ها را

چه نقش یا حسینی بر عقیق قلب تو حك كرد!           خـدا از اعتبار انداخت بازار نگین‌ها را

تو هم مثل حـسینت آیۀ إنـا فـتـحـنـایی...           كه عشقت فتح كرده قلب‌ها و سرزمین‌ها را

به آتش می‌زنـد پـروانۀ شـمـع دمشق تو           كه با خون خودش پاسخ دهد هل من معین‌ها را

به من یك جرعه از صبرت بنوشان و دعا كن تا           بـیـایـم پا به پای مـاتـم تو اربـعـیـن‌ها را

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها ( ورود به کربلا)

شاعر : ناشناس نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

کـیست زینب همیشه بی‌هـمـتا            نــــور مـسـتــور عــالــم بــالا

کیست زینب نفس نفس حـیـدر            کیست زینب تپش تپش زهـرا


کیست زینب حسین پرده نشین            کیست زینب حسن به زیر کسا

کیست زینب کسی چه می‌داند            غـیـر آن پـنـج آفــتــاب هُــدی

کـیست زیـنب تـلاطـم عـبـاس            کـیـسـت زیـنـب تـمـوّج دریــا

ذوالـفــقــار عـلـی مـیـان نـیـام            اوج نـهـج الـبـلاغـه‌ای شـیــوا

کیست او شـرح ســورۀ مـریم            روشنی بـخـش هـاجـر و حـوّا

کیست زینب حجاب جلوۀ غیب            صبـر اعـظـم، صلابت عظما

قـلـمـم بـشـکـنـد چـه می‌گـویـم            من و اوصـاف زینب کـبری؟

من چه گـویم که گـفت اربـابم            حضرت عـشـق، التـماس دعا

الـسـلام ای شـکـوه نـام حسین

دومـیـن فـاطـمـه، تـمامِ حسین

آسمان هم در انحـصارش بود            کـهـکـشان گوشۀ نـقـابـش بود

آتـش؛ آتـش گـرفـتــۀ نــورش            آب، سـیــراب آبـشــارش بـود

بعد پـنجـاه و چـند سال حسین            باز هم غـرق در بهـارش بود

قـامـتـش را نـدیـد حــتـی مــاه            که عـلـمـدار پـرده دارش بـود

محـرم مـحـمـلش فـرشته نبود            تا عـلی اکـبـرش کـنـارش بود

کـــاروانِ عــشــیــرۀ زهــــرا            تحت امرش در اخـتیارش بود

نـاقـه‌اش روی بـال جـبـرائـیل            کـز نـدیـمـانِ بی‌شـمـارش بود

حـج خود با جـهـاد کـامل کرد            نـیــنـوا آخـریـن دیــارش بـود

محـمـلـش ایستاد و پایین رفت            لحـظـۀ سختِ انـتـظـارش بود

شور می‌زد دلش که می‌دانست            قـتـلگـاهی در انـتـظـارش بود

آه گـرمی کـشـیـد از جـگـرش

کربلا را که دیـد زد به سرش

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده شاعر محترم است اما با توجه به اینکه خداوند برای حضرت مریم در قرآن کریم جایگاه خاص در نظر گرفته و دو بار با عبارت اصطفاک حضرت مریم را برتری بخشیده است » يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى‌ نِساءِ الْعالَمِينَ‌»  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق بیشتر با آیات قرآن و انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

کیست زینب فـراتـر از مـریم            روشنی بـخـش هـاجـر و حـوّا

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : مهدی رحیمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

در گـیر و دار غـائـله زیـنب اگر نبود            شـلاق بود و سلـسلـه زیـنب اگر نبود

ما بـین کـربلا و همین روضه‌های ما            تا حـشـر بود فـاصله زیـنب اگـر نبود


بـین صبـورهـای جهـان در کـتـاب ها            یک واژه بود حوصله، زینب اگر نبود

ذُخـرالحـسیـن بود بـرای مـسیـر شـام            در قـصـۀ مـبـاهـلـه زیـنـب اگـر نبـود

از شام تا به کوفه از این بیـشتر یقـین            پـا مـی‌گـرفـت آبـلـه زیـنب اگـر نـبود

قــطـعـاً پـیـام کـربـبـلا جـاودان نـبـود            یک پـای این معـادلـه زینب اگـر نبود

صبر سکینه نیز به سر می‌رسید زود            در کـوچـه‌ها محـصل زیـنب اگر نبود

کشتی، شکست خوردۀ طوفان طعنه بود            در شام و کـوفه ساحل زینب اگر نبود

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن قصۀ افتادن حضرت رقیه از ناقه حذف شد

میداد زجر، زجـر دو چندان رقـیه را            آن شب میـان قـافـلـه زیـنب اگـر نبود

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : حسین ایمانی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفتعلن فاعلن مفتعلن فع قالب شعر : غزل

ای غزل صبر و استـواری و ایثار            شیرزنِ کـربلا…. وصـیِّ علـمدار

روی ســرت سـایـۀ کــتـاب الــهـی            زیـر قـدمهـای تـوسـت گـنـبـدِ دَوّار


دیـدۀ گـیـتـی نـدیـده مـثـل تو زیـنب            هرنفست بسته شد به هرنـفـس یـار

حُجب و حیا و عـفاف فاطمه داری            خـطبـۀ تو خـطبه‌های حـیـدرِ کـرّار

صبر تو سِرِّ ثـبوت کرب و بلا بود            زمزمه‌ات درس دین شناسی و رفتار

نـدبـۀ روی لـب تـو مـی‌شـود آخــر            زمـزمـه‌هـای وصال جـمـعۀ دیـدار

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : حامد جولازاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

در مـیان این قـبـیـله ما گـدای زینـبـیم            ما حسیـنـیون همیشه زیر پـای زینـبیم

زندگی‌اش را سراسر وقف محبوبش نمود            گریه کن‌های غم و درد و بلای زینبیم


گر حسینی گشته‌ایم از زحمت بسیار اوست            ما همه مـمنون تـیغ خـطبه‌های زینبیم

ماجرای کربلا را یک تنه جمعش نمود            زیـر دین انـقـلاب و ماجـرای زینـبـیم

دشمنش حتی میان بزم عیش و نوش گفت:            طیب الله ما شگفت از این وفای زینبیم

این علامت ها همه روز قیامت شاهداند            تا نفس در سینه بوده در عزای زینبیم

کارو بار روز محشر دست دخت مرتضاست            ما قـیامت هم خـدایی در ثـنای زینـبیم

کـربلای ما همه دست عـقـیله می‌رسد            اربعـیـن ما زائر کـرب وبلای زینـبیم

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : محمدحسن بیات لو نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

شیعه دارد آبرو زیرا دلش با زینب است           آبـرودار حـقـیقی در دو دنیا زینب است

راه ما راه حسین و مقصد ما کربلاست           افـتخار و اعـتـبار مکـتب ما زینب است


با وقار و با صلابت کن صدایت را بلند           چون که رمز اقتدار ما دم یا زینب است

چشم او غیر حسین ابن علی چیزی ندید           روشنی ما رأیت الا جـمیـلا زینب است

هاله‌ای از نور دورش را همیشه میگرفت           آری آن مستورۀ دور از تماشا زینب است

آنکه از حجب و حیا و پاکی و شرم و عفاف           سایه‌اش را هم ندید همسایه حتی زینب است

خم به ابرویش نیاورده است در طوفان غم           آنکه صبر از دست او پشتش شده تا زینب است

آنکه با آن خطبۀ غرّای خود یکباره کرد           مردمان کوفه را گریان و رسوا زینب است

حجت خلق خدا را با وجودش حفظ کرد           آنکه با احیاگری‌اش کرده غوغا زینب است

: امتیاز